Arte e moral

Acabo de ler o artigo ¿Qué hacer con el arte de hombres monstruosos?

Eu xa me tiña feito esta pregunta hai moito tempo, especialmente con Cela e Althusser, e máis tarde con Aranguren -a raís de coñecer algunhas persoas da súa familia directa.

A historia está chea de casos parecidos que abranguen tódalas disciplinas: Ciencia, Arte, Filosofía, Deporte… e que afecta a homes e mulleres -maiormente a homes, pero poida que porque a obra das mulleres non era coñecida ou había poucas mulleres que practicaban algunha disciplina fóra do ámbito familiar.

¿Cal é o meu posicionamento? Pois coma non son mitómana poida que o teña algo máis fácil. Non creo na perfección e polo tanto non admiro a ninguén na súa totalidade. Recoñezo a miña boa predisposición cara a obra de artistas que me parecen “boa xente” pero tampouco deixa de gustarme a de quen souben “a posteriori” que coma persoa non me gusta. Por exemplo: Non me gustaba Cela e non lin demasiada obra súa -agás a que tiven que ler coma tarefa escolar, e que tampouco me entusiasmou independentemente da cualidade literaria- e seguín vendo películas de Woody Alen despois do asunto da filla da súa parella.

As persoas xeniais teñen normalmente intelixencias privilexiadas e unha visión da moralidade social diferente ao común. ¿É iso o que os converte en monstruos? Pois eu a esa pregunta non lle atopo unha resposta “científica”, penso que cada quen as considerará monstruos ou non dependendo da súa propia moralidade e non dunha “moralidade verdadeira”.

Deberiamos ter un pouco de tino coa “moralidade única”. Estamos utilizando os xuízos morais por encima das nosas posibilidades sen darnos de conta que iso foi o que se fixo até o de agora pero cunha moralidade diferente.

As obras de arte que conteñen espidos eran censuradas e xs autorxs depravados, xs científicxs evolucionistas…

Estamos a facer o mesmo?

O incesto entre adultos está “mal” por unha cuestión biolóxica ou moral?

Por que entón a Igrexa concede “licencia” para matrimonios considerados socialmente coma incestuosos?

As persoas xeniais son, normalmente, bastante “rariñas” logo penso que admirar ou non a súa obra e unha decisión de cadaquen. No considero xustificado “criminalizas” as obras de arte, as investigacións científicas… en función da personalidade dxs seus autorxs. Eu distingo entre admirar a obra e admirar a persoa.

Carolina Bescansa

Descoñezo as razóns da dimisión de Carolina Bescansa da dirección de Podemos. Coma non parece debida á loita directa polo poder supoño que será porque non se sente cómoda. Eu tamén me fun dalgúns postos “de dirección” e foi por esa razón.

Por iso vou aproveitar este feito de actualidade para explicar a miña visión da fuxida dos postos de poder por parte de moitas mulleres.

Non vou comentar que as mulleres teñen máis dificultades para accader a postos de responsabilidade nunha empresa ou nunha institución porque diso xa se ten falado moito. Vou comentar algo que din moitas veces “os machistas” para explicar o fenómeno: E que son moitas as mulleres que non queren.

E con pesar teño que recoñecer que hai algo de verdade nesa afirmación.

Con un matiz. Non é que non queiras acceder, o que non queres e continuar unha vez que estás aí.

A dobre moral entre o noso e o de outros fai que tomar moitas decisións correctas legalmente sexa imposible. Algúns exemplos -de cousas banais pero que van creando pouso- no mundo da docencia.

Se pretendes suspender a un alumno porque copiou nun exame atoparás todo tipo de inconvenientes por parte do resto do profesorado e das familias para facelo. Que se son nenos, que se lle vas fastidiar o curso por esa tontería, que se iso forma parte da esencia do alumnado… Eso si, se copiou un cargo público -aínda que fose cando era alumno- entón é un delito moi grave polo que o hai que cesar xa.

Se hai unha contabilidade B para as operacións nas que interveñen aportacións económicas  que fan as familias -para pagar o transporte das actividades extraescolares, por exemplo- non pasa nada porque nós somos moi honrados e non facemos trampas e as familias están de acordo. Que vai facer a empresa de transportes con eses cartos non se lle ocorre a ninguén. Pero a contabilidade B de calquera outro… á cadea pero xa.

Calquera organización funciona con base nos principios que rexen na sociedade: liderazgo -personalismo, simpatía-, amiguismo, clientelismo, demostración de forza e poder…

As mulleres non temos costume de facer as cousas desa maneira porque até hai pouco non tiñamos a posibilidade. E moitas non queremos aprender, non hai por que ser iguais no malo.

Por iso penso que se hai poucas mulleres en postos de “poder” non é só pola conciliación ou polo patriarcado, que tamén, senon por non aceptar as regras de xogo do poder.

E si, é un círculo vicioso. Con estas regras aguantan poucas e con poucas é máis difícil cambiar as regras.

 

 

Solucionar o irresoluble

A tranquilidade non é moi valorada, asóciase a aburrimento. E así pasamos boa parte da nosa vida perseguindo imposibles.

No individual, por exemplo: ser feliz, isto merece capítulo aparte pola ansiedade que esta espectativa xenera; tentar conseguir cousas contradictorias, coma unha vida profesional moi exitosa e unha persoal moi completa; que non ocorran accidentes…

E no colectivo, estamos na moralización da política. Escoitei esta expresión nunha tertulia política. Non vou mencionar ao autor da expresión porque non estou moi segura de que o desenvolvemento que vou facer coincida exactamente coa súa intención. Non estaba eu moi atenta, coma case sempre nestas tertulias -polas poucas novidades que aportan- e ás veces perdo matices.

O asunto é que, efectivamente, a política estase a ocupar case exclusivamente da Moral. Establecer un código ético é o primeiro obxectivo de calquera plataforma ou partido que empezan e revisar o existente para os xa establecidos.

Resulta comprensible porque o grao de corrupción que existe dá moito que pensar.

Pero pretender que a Política se ocupe da Moral é unha perversión. A bondade e a maldade non son realidades obxectivas -matar en defensa propia, é bo? reventar un acto público, é exercer o dereito de liberdade de expresión ou é unha actuación represiva e antidemocrática? E ademais, a existencia dos códigos civil e penal non fai que deixe de existir a delincuencia ao igual que a existencia dun código de circulación non impide que haxa accidentes.

Cada vez que ocorre unha desgraza escoitamos a mesma frase “Que isto non poida suceder outra vez” pero iso é imposible.

Pretender que a actividade política se centre na Moral pode ser de proveito para os liberais, os poderes económicos e mesmo para os relixiosos que agora xa non se dedican só á soflama, agora teñen gabinetes xurídicos para manter ocupadxs xs políticxs.

Digo eu que estaría ben que a Política -xs políticos- se dedique fundamentalmente a gobernar, é dicir a arranxar as cousas.

Obxección de conciencia e desobediencia civil

Algunhas familias cren que o que fai a súa crianza na Escola infantil é Cubismo, pero non. Picasso era un moi bo debuxante e pintor que, segundo o vexo eu, cansou de facer as cousas que xa facía ben e decidiu inventar outra maneira de representación.

Coa obxección de conciencia e a desobediencia civil pasa un pouco o mesmo.

Nun momento determinado, xeralmente dende a esquerda, empezouse a reivindicar a concepción do ben e do mal individuais -conciencia-, diferentes da moral social, que era a cristiá. E entrou na categoría de “dereito”. De entrada nada que obxectar, mentras quede no ámbito da moral individual. Porque cando están en xogo varias conciencias… Vou pór exemplos.

Cando quixen facer o meu testamento vital fun a un notario, cando viu que unha das miñas instruccións era que quería eutanasia activa voluntaria, no caso de que nese momento estivese legalizado ese procedemento, díxome que con ese punto non mo facía por obxección de conciencia. Supoño que moitos médicos tamén farán obxección de conciencia no momento que sexa legal, como xa o fixeron co aborto. Están exercendo un dereito?

E xa enlazo coa desobediencia civil. Tamén ten moito predicamento entre a esquerda, pero ten o seu perigo. Ese tipo de persoas que acabo de mencionar están facendo desobediencia civil negándose a facer algo que formaría parte do seu traballo e, tal como eu o vexo, deberían ser xulgados por iso. Desobedecer á moral cristiá é pecado e desobedecer as leis é delito, iso debería estar moi clariño para todo o mundo porque a río revolto… proveito para os “moralistas”.

A desobediencia civil estaba pensada para incumplir leis que atentaran contra os dereitos humanos, pero está sendo utilizada con base na conciencia -eu creo que esa norma é mala e polo tanto desobedézoa.

Con tino!!! Non vaiamos converter estes dous conceptos en excusas para impór a nosa moral, porque os que teñen outra tamén o van facer, e seguro que mellor.

Ética e Estética

Vou ver se me aclaro un pouco con todos estos conceptos que manexan os tertulianos de forma tan diferente.

Simplificando:

Ética é a parte da filosofía que trata da Moral e a Moral “ocúpase” das accións das persoas dende o punto de vista da bondade ou a malicia.

Estética e a ciencia que “se ocupa” da Beleza e a Arte.

Pois isto lévame a pensar que, como bondade e malicia son dous conceptos bastante interpretables, nunha sociedade democrática a moral social debe ser a legalidade. Se a legalidade non responde á moral social haberá que pensar en mudar as Leis e iso faise no Parlamento, non nas tertulias nin na prensa.

E aquí é onde entra en xogo a Estética.

Onte, nunha tertulia, falaban do asunto de Monedero e un tertuliano -Antón Losada- dicía que non era bonito pero que era legal. Gustoume a cualificación. Explicaba a súa opinión pola diverxencia entre o posicionamento da organización á que pertence fronte a este tipo de sociedades, e a súa actuación individual.

Eu penso que dentro desta maraña de actuacións corruptas -ou non- deberiamos de diferenciar entre estético -bonito ou feo- e moral -bo ou malo. E coma xa dixen que o moral e o legal deben coincidir, non se debería xulgar moralmente -fóra da legalidade.

Diferenciar o moral do legal beneficia aos poderosos, que teñen máis medios para tratar de impoñer a súa concepción do ben e do mal, de forma que lles favoreza.