Modernidade

Non temos termo medio. Ou estamos nun extremo ou no contrario. E cos avances científicos e tecnolóxicos non iamos ser menos.

Non hai moito falaba, neste blog, do plástico e o papel. No canto de concienciarnos da reutilización e da reciclaxe do plástico decidimos cambialo polo papel, coma se a utilización abusiva do papel non nos levara a outro “delito” ecolóxico. Volvo sobre este tema porque hai pouco vin nas redes un vídeo que nos anima a mercar os dentífricos que non veñan empaquetados en caixas de cartón (que por certo non sei se aquí -o vídeo creo que era islandés- hai algunha empresa que faga iso).

A mín paréceme que cos adiantos tecnolóxicos comportámonos coma novos ricos, sen medida. Sacamos a bandeira da asepsia e veña… a superempaquetar todo coma se non houbese un mañán -e nunca mellor dito. Recordade o da laranxa pelada e envolta nun plástico.

Moitas aínda recordamos ir ao ultramarinos mercar productos  alimentarios a granel. Viñan en sacas e vendíanos en bolsas de papel, levar a nosa propia bolsa de tea ou cesta, devolver os envases de vidro… Tamén nos desmaquillabamos cun producto limpador e unha esponxiña, por suposto reutilizable. Tamén, as persoas operadas de hemorroides utilizabamos papel hixiénico húmido -por recomendación da cirurxiá- para as defecacións e o seco para a micción.

Agora utilizanse toallas de papel para desmaquillarnos e papel hixiénico húmido para todo. Ao final todo remata no váter. E cal é a solución? prohibir a fabricación deses productos?

Non estou en contra dos avances, o que me cuestiono é a cualidade dos avances. Está a pasar coa tecnoloxía; non paran de saír novos productos “máis avanzados” que o anterior, que para a maioría dxs usuarixs non ten utilidade engadida algunha.

En algún momento alguén empezará a analizar as materias primas dos aparellos informáticos; como se conseguen, cal é a súa composición… Pediremos que se prohiba a súa fabricación?

Non todo se pode solucionar con prohibicións. A cidadanía ten que ser responsable das súas acuacións, non deixarse enganar polo desmedido afán de enriquecemento dalgúns.

Os avances deben responder ao criterio de comodidade pero tamén ao de sustentabilidade.

A modernidade

A modernidade hoxe é a tecnoloxía, pero sempre houbo modernidade e sempre a afrontamos de forma estúpida. Refírome a estupidez no sentido de torpeza para comprender as cousas máis que a falta de intelixencia, aínda que teñan relación.

A nai de tódalas estupideces é a relación -falta de relación- coa natureza. En xeral o uso que facemos da modernidade non concorda coa ecoloxía, pero no momento que aparece algo moderno… aló que imos.

Vou mencionar algunhas cousas que foron modernidade no seu momento.

Os cueiros desbotables dos bebés. Apareceron e o seu uso xeneralizouse até o punto de que hoxe considérase artigo de primeira necesidade e a frase “non ter nin para cueiros” soa igual de dramática que se fora para pan ou leite. O que vou dicir valería tamén para envases de plástico, panos da man, papel de cociña…

Aparece un producto novo que é útil pero que ten algún inconveniente -case todo o ten. En vez de valorar pros e contras e optar por utilizalos pero non sempre, a publicidade e a estupidez lévannos a consideralos imprescindibles.

Exemplo dos cueiros: Aparecen os cueiros desbotables que son caros e xeneran moito lixo -malo, non reciclable- e pola outra banda están os de tea que se lavan, reutilízanse e tamén contaminan un pouco co deterxente. Unha decisión non estúpida -segundo o vexo eu- sería utilizar os desbotables en ocasións puntuais -viaxes, estancias curtas fóra da casa…- e seguir a utilizar os de tea o resto do tempo. Aforraríanse cartos e residuos. De feito coñezo xente que empezou a utilizalos desta maneira. Entre a publicidade e a estupidez convencéronnos de que eran máis hixiénicos os desbotables.

Paréceme que coa tecnoloxía estanos a pasar o mesmo e aquí os argumentos son a rapidez, a seguridade, a comodidade… Temos que aforrar tempo na espera que se descargue unha páxina, segundos; en chegar a un lugar, minutos-… É máis cómodo que o coche nos fale, a min que nin se lle ocorra; que o teléfono sexa máis pequeno, ou máis grande; que poidamos pór o lavalouzas dende o traballo, non entendo moi ben porque non o poñemos cando estamos na casa; que fagamos as xestións por teléfono ou por internet, e así nos saen moitas…

Ao remate o que importa é consumir o que nos manden pero coa sensación de que o facemos porque somos moi intelixentes e moi prácticxs.

Que non digo eu que en algúns casos sexa útil pero meterse nese vórtice sen valorar vantaxes e inconvenientes…

Estar á última en tecnoloxía non debera ser un fin en si mesmo. A tecnoloxía tamén xera moito lixo perigoso e os materiais que se utilizan para a fabricación non son ilimitados.

Enxeñaría política

Pode que sexa que me pilla algo maior, pero empeza a parecerme moi complicado isto da Democracia real.

De partida é unha asemblea -15M- todo o mundo pode intervir e participar. Isto entendémolo ata xs maiores.

A partir de aquí empezaron aparecer organizacións resultantes dos movementos cidadáns que tiñan un obxectivo concreto -recortes nun sector, desafiuzamentos… A maioría teñen intención de gobernar concellos. Tamén o entendo, é un asunto doméstico. Para gobernar un concello -especialmente se non é moi grande- non é necesario compartir principios políticos xerais (forma de estado, política exterior, educación, sanidade, pensións…). Pódense pór de acordo para xestionar a súa cidade.

Finalmente aparecen as organizacións políticas, Partidos, con intención de participar en tódolos niveis -municipal, autonómico, estatal e europeo- cun funcionamento similar, en principio. Pero claro, chega un momento que o movemento asembleario empeza a ser inoperante. Hai que regulamentar o funcionamento da organización, elixir representantes… todo isto non se pode facer directamente na asemblea.

E aparece a “modernidade”

A participación empeza ser electrónica, por un sistema similar ao de GH -que xa mosquea, espero que con máis garantía de non manipulación. Parece que hai que darse de alta para poder participar co teléfono móbil ou similar pero, independentemente das garantías do proceso da votación -suplantación, voto múltiple… -, está o tema do sistema de contabilizar os votos. É un proceso bastante complicado e difícil de auditar.

E xa que temos a tecnoloxía imos dar moitas opcións: listas abertas mesturadas con listas pechadas e, ao mesmo tempo as listas pechadas de persoas combinadas coas propostas -a xustificación é que unhas persoas non poden asumir as propostas que non son súas…

Sinceramente teño as miñas dúbidas respecto do grao de coñecemento do sistema por parte das persoas que o utilizan. Non estou moi segura de que eu -estudos superiores e informática nivel usuario- se quixese participar neses procesos, sabería como facelo. E non me refiro exclusivamente ao tema do control da informática -que tamén- senon a propia complexidade do proceso -de saber exactamente en cada momento o que estou votando e para que.

E xa para rematar están xs candidatxs dos partidos tradicionais que, despois de ser elixidos nun proceso máis ou menos aberto, sucumben aos cánticos da fórmula “moderna” e abandonan o partido para presentarse noutras listas.

Recoñezo que agora mesmo non creo que fose quen de emparellar cada candidatx coa candidatura pola que se presenta, especialmente en Madrid.

Entender o que está a pasar vai ser cousa de elites intelectuais?