Micromachismos femininos

Todas somos un pouco machistas.

Aceptado o feito de que o patriarcado foi -e segue a ser- o modelo cultural predominante no mundo enteiro, aceptemos tamén que homes e mulleres somos froito da educación que recibimos, machista.

Cando se fala de machismo case sempre falamos do masculino. Non serei eu quen cuestione que os homes son machistas. Pero hai tanto machismo inconsciente nas mulleres…

Acabo de ver un tuit no que se subliña o “trauma” dunha muller nova cando un neno lle chama “señora”. Non é só por este caso illado, moitas veces escoitei algo parecido.

Cando eu tiña esa idade -entre 25 e 45- moitas veces preguntábanche -cando un descoñecido se tiña que dirixir a ti, principalmente no sector servicios- señora ou señorita?

Nese momento señora estaba asociado ao estado civil de casada, ademais do de maior. E señorita ao de solteira, aínda que moitas casadas novas preferían o tratamento de señorita. De aí a pregunta.

Eu sempre respondía señora aínda que era nova e solteira. Se a persoa que ía comigo -tamén nova e solteira- era señor, porque ía eu ser señorita?

Por que as mulleres -en xeral- prefiren que lles chamen señorita? Supoño que porque está asociado á xuventude e aquí aparece outra variante machista; nas mulleres a xuventude é un valor mentras que nos homes non ten tanta importancia. Ter canas, non ter pelo, ter algo de sobrepeso… non ten a mesma relevancia se es home ou se es muller.

Fálase moito de micromachismos, hai vídeos con exemplos nos que son os homes os que protagonizan a acción machista. A min gústaíame que tamén aparecesen os micromachismos das mulleres, non por poñelas en evidencia senon por visibilizar accións machistas inconscientes protagonizadas por mulleres.

Os comportamentos machistas forman parte de moitiiisimos feitos cotiáns inconscientes. Traelos á consciencia é un paso para modificalos. Nós, mulleres, tamén temos que mudar moito. Non debemos deixar algo tan importante só nas mans dos homes.

Si, hai un perfil

Vin o programa de Jordi Évole, “El machismo mata”. Aproveito para dicir que me gusta -Évole- pero penso que está un pouco sobrevalorado, é certo que na terra dos cegos o chosco é o rei, pero en bastantes das súas reportaxes non aporta moitas luces á cuestión. É o caso do de antonte.

Calquera docente de Ensino Secundario podía facer unha análise similar á que se desprende desta reportaxe.

Eu quero subliñar dúas cousas que me gustou oir, non porque fosen para min unha novidade senon porque me alegra oír o que penso en boca de persoas que se supón cualificadas.

A primeira pertence á intervención de Jorge Freudenthal, psicólogo terapeuta de maltratadores. Define o fenómeno coma unha ideoloxía, unha forma de pensar que se basea no dominio e o control. E plantea a reeducación como buscar novas formas de pensar. Isto tiraría por terra -segundo eu o vexo- o estereotipo de que non se poden curar e o de que non hai un perfil.

Cando se di que non hai un perfil sempre se menciona o nivel económico, cultural, social… para confirmar que hai maltratadores  e maltratadas en todos eles. Iso é certo, pero eu penso que si que hai un patrón, tanto nos homes como nas mulleres, e é que cren na superioridade dos homes, no patriarcado, o mesmo que xs que cren na superioridade dunha raza ou dun pobo. En moitos casos os homes non teñen que recorrer á violencia física porque as súas mulleres xa fan o que el quere, aceptan o dominio e o control porque teñen a convicción que así é como ten que ser. Algunhas mulleres encadean unha relación de maltrato con outra porque a idea que teñen de home ideal é a dunha persoa dominante, decidida, que te queira para el só…

A segunda é unha intervención de Marina Marroquí, Educadora social, na entrevista que lle fai Évole ao final. Manifesta que non é partidaria de que se estean dando as cifras de mortas e dá dúas razóns; unha: o que menos precisan as mulleres maltratadas é un minuto de silencio e outra: a mensaxe para as vivas que están sendo maltratadas é que de aí van saír cos pés por diante.

Violencia machista

Novembro, en Compostela, é o mes de Cineuropa.

En Cineuropa proxéctanse películas europeas -coma o seu nome indica- na sección oficial. Tamén hai outras seccións ou ciclos nos que se pasan doutros países. Pero a tónica xeral do festival non son precisamente as comedias románticas. Unha boa parte son dramas persoais ou sociais. Máis ben “duras” vaia…

Onte cheguei á miña casa despois de ver unha destas algo dura e púxenme a ver a tele, para neutralizar -con algo máis superficial- a impresión que traía.

Atopeime cunhas imaxes de violencia machista entre tres mulleres -GH- que me impresionaron bastante máis que a película que viña de ver.

Pornografía

As primeiras películas porno das que tiven coñecemento foron Emmanuelle e El último tango en París. Xa sei que esta última non é porno, pero ata que non a vin non o souben. Non se proxectaba nas salas “normais” e nas cidades pequenas non había salas X, había viaxes organizadas a Francia para vela, apareceron copias piratas… Todo indicaba que era pornográfica.

As primeiras películas porno que vin foi nun establecemento hosteleiro. Despois de pechar o local, iamos co dono.

Máis tarde, en horario de madrugada, algunhas cadeas de TV puñan algunha.

Pensei que ver unha película porno podía ser unha boa forma de excitarse, no meu caso para masturbarme, pero puxéronmo difícil. A maioría non me excitaban nada. Decidín gravar moitas para logo revisalas e quedarme coas que me motivasen pero nin a estética nin o ritmo coincidían comigo. As que tiñan un ritmo mais próximo eran as de temática homosexual, pero non había case nengunha de lesbianas.

E é que o porno está feito para homes, é machista. Non é suficiente que toda a acción se centre nos órganos sexuais masculinos, no orgasmo masculino… Tamén hai que suliñar a pasividade masculina, pero non é suficiente, tamén ten que quedar clara a dominación que se produce a pesar da pasividade, por exemplo mostrando a incomodidade -arcadas- da muller durante unha felación -algo totalmente innecesario, as arcadas- dando por suposto que o sufrimento da muller supón un plus de pracer ao home.

Deixou de interesarme, por inútil, o cine porno e paseime a novela erótica: a colección de La sonrisa vertical de Tusquets editores, Anaïs Nin…

Espero que na actualidade o panorama do cine porno sexa diferente. Sei que hai algunha muller directora con intención de facer porno que non sexa machista. Aínda que me temo que o panorama non será moi diferente.

Sálvame

A min paréceme noxento por varias razóns.

Para empezar porque o funcionamento está baseado no esquema atacar-pedir perdón-volver atacar entre xs colaboradorxs, esquema que utilizan os violentos nos casos de matonismo, maltrato ás mulleres… Será para empatizar cos baixos instintos da xente?

Continuando porque me parece homófobo. Si, pese a que os donos da productora e o presentador son homosexuais, non dubidan en utilizar a posible homosexualidade dunha persoa como arma de ataque para desprestixiala, especialmente ás mulleres; ou utilizala como cebo para manter o interese. Outras veces queren “sacar” do armario a alguén. Será por resentimento?

Sigo co machismo. Analizan o comportamento das mulleres -nas relacións de parella, que é a especialidade da casa- de forma moi diferente ao dos homes. Normalmente as mulleres non saen moi favorecidas; son manipuladoras, están despeitadas… Será porque cren que se dirixen a machistas?

E remato coa violencia. Non me atrevería a cualificalo de apoloxía -nese caso presentaría unha denuncia- pero móvense nese fío. Segundo que persoa faga o comentario pode haber expresións do tipo “tienes horchata en las venas” ou “yo, que soy muy pasional, no comprendo tu actitud” cando alguén reaciona de forma pacífica ás provocacións. Será porque ser pacífico non é popular?

É un programa moi popular -por populista- e con moita audiencia.

Pero non se trata dun programa educativo, tampouco é obrigatorio velo e non parece probable que haxa razóns para “ilegalizalo”. Gustaríame que desaparecera da programación? si, pero que fose porque á xente non lle gustara este estilo de facer entretemento e deixara de velo.

Intentar eliminalo só vai servir para vitimizalo e reforzalo.