“Abuelitxs”

As persoas maiores, igual que calquera colectivo de calquera idade, non somos todas iguais.

Xa manifestei noutras ocasións que non me gusta que me traten coma unha incapacitada, teña a idade que teña –sendo adulta e capaz.

A pandemia veu pór de manifesto, outra vez, que o patriarcado é especialmente agresivo coa xente maior.

Estou entrando nese tramo de idade, “o dos abuelitos”, de feito moita xente da miña idade ten netxs. E quero dicirlle a todas esas persoas que se senten mellor “facendo cousas polos demáis” que se aseguren de que en realidade están a facer algo polos demáis en vez de por si propios.

Voume centrar na situación actual. Sei, e tamen coñezo casos, que moita xente maior, capaz, estivo encerrada 50 días –ou os que fose- porque moitas persoas –familiares ou non- moi solidariamente lles facían todo para que non tiveran que saír da casa. Mesmo en poboacións pequenas nas que non houbo ningún caso de COVID19.

De verdade pensades, persoan tan solidarias, que a unha persoa que xa vai perdendo boa parte do control da súa vida por unha cuestión biolóxica lle fai ben que lle arrebaten a pouca autonomía que lles queda? Cousas como que me apetece comer hoxe, a sensación de estar un pouquiño ao aire libre, moverse algo que non sexa “facer largos de dorredor”… Estas pequenas cousas teñen moita importancia, especialmente se tes artrose e che gusta ser ti a que toma as decisións do que é bo ou malo para ti.

Estar tanto tempo illado non é bo para ninguén, para xs maiores peor porque temos máis facilidade para desorientarnos. Non quero dicir, para nada, que non haxa que facer o confinamento se as autoridades sanitarias o mandan ou mesmo se o recomendan. Pero se se pode saír de forma controlada para determinadas cousas, pois que o fagan tódolas que poidan. Tampouco teño nada que dicir se unha persoa decide, por si propia, quedarse na casa todo o tempo e que lle traian as cousas.. perfecto. Pero que cho ofrezan sen ti pedilo… así non. Porque dalgunha maneira te están “obrigando” a aceptalo; é boa xente que o fai polo teu ben e non lle vas facer o desptrezo de non aceptar!!!

Algunhas veces oín dicir que as persoas maiores queremos facer o que nos dá a gana, e si, no meu caso é certo. Pero tamén vos digo que esa expresión está moi mal utilizada. Dá por suposto que o que me dá a gana é malo ou inconveniente e non ten por que ser certo.

Melenas e tacóns

Xa sei que neste momento do que se fala é da violencia machista. Pero a min gústame máis subliñar cousas menos evidentes, porque penso que é no cotián e no rutinario onde está o xermolo das situacións máis extremas.

Voume referir ás melenas e aos tacóns porque son o non vai máis da feminidade e gustan por igual a homes e mulleres.

Empezo polo pelo. Hai algo máis bonito, máis feminino e que guste máis que unha longa e fermosa melena? É unha verdadeira obsesión. Aos homes encántanlles tanto dunha forma poética “enredarse nel” coma sexual “agarrala dos”. Ás mulleres tamén lles encantan as melenas, non sei moi ben se é para así gustar máis aos homes ou se é gusto de seu.

É tal a obsesión que en máis dunha ocasión escoitei comentar a preocupación -propia ou por unha terceira- pola perda do pelo cando se vai facer un tratamento de quimio, case máis que polo resultado do tratamento e polo tanto da evolución da enfermidade.

A ver… que non teño eu nada en contra de que cada quen leve o pelo como queira, pero hai que recoñecer que o pelo longo limita moito, especialmente ás nenas, na infancia. Cando as criaturas empezan a ser autónomas -vestirse, peitearse, asearse…- o pelo longo non axuda. Fai, por exemplo, que realizar actividades deportivas sexa máis incómodo: despois hai que ducharse, secar o pelo…

E os tacóns? Só a min me parecen unha tortura? Tamén teñen connotacións sexuais, son fetiches en todo tipo de relacións -non só nas sadomasoquistas. Ata as mulleres policías das películas e series perseguen os delincuentes subidas en tacóns de agulla cos que eu non podería dar máis de dous pasos.

Que tampouco lle vou negar a ninguén a posibilidade de sufrir como lle dea a gana, pero…

Non haberá algo de machismo nestas pequenas cousas?

Non estaremos a afacer as nenas a pasar incomodidades polos homes?

A violencia de xénero

Segundo eu o vexo non son as leis as que van acabar coa violencia de xénero o mesmo que non acaban coa violencia en xeral. A Policía e a Xudicatura entran en xogo cando os actos xa se produciron.

A miña tese é que hai que educar ás mulleres, si, ás mulleres.

Cando se fala deste problema nos medios de comunicación case sempre aparecen “expertos” que propoñen solucións e que se poderían resumir en dúas; máis medios e educar aos homes.

Ben, non digo que iso me pareza mal. Pero pór a énfase nos homes para a solución do problema non me parece efectivo, é coma se puxeramos outra vez o noso destino nas súas mans; só nos libraremos desta lacra se os homes queren.

Hai quen cre que a solución está na educación para a igualdade, pero se se ten coma único obxectivo a igualdade, pódense dar -e danse- estas situacións:

No medio doméstico a igualdade consiste en que xa non son as nenas as que colaboran nas tarefas da casa, non o fan nin as nenas nin os nenos. Xa na adolescencia poden elixir en igualdade a estética indumentaria, que normalmente tradúcese en que os homes píntanse, tinguen o pelo, levan pendentes ou depílanse e as mulleres levan zapatos con tacón imposible, implantes mamarios…

Pero o peor é coas relacións sentimentais: O control.

O control tamén se fixo igualitario e é frecuente que unha rapaza che diga que o seu mozo non é controlador, que ela tamén o pode controlar a el, que aos dous lle gusta saber onde está o outro e que están sempre en contacto. Ata pode que che diga que o fan porque teñen unha relación moi sincera.

Control igualitario? Así entendemos a igualdade? Queremos a igualdade nas “taras”?. E ademais a partida do control igualitario está perdida por adiantado porque os homes teñen moita máis experiencia.

A educación das nenas debería insistir moito na autonomía persoal -especialmente a emocional. A dos homes tamén, pero ás mulleres faille máis falta.

A dependencia emocional é -en moitísimos casos- a causa de que os malos tratos se manteñan.

Organización e Autonomía

Antonte comentaba o pouco que nos gusta tomar decisións responsables de forma autónoma.

Hoxe vou coa organización.

Por qué me interesan  estas cualidades? Pois porque son -segundo varios autores, incluído J.A. Marina- dous dos cinco factores que determinan a calidade da educación e tamén porque penso que se se dan na sociedade repercutirán no sistema educativo e viceversa.

A Organización tampouco nos gusta. Non nos gusta porque non sabemos e non sabemos porque non nos enseñaron. Pero en lugar de admitilo e aprender, fuximos cara adiante e inventamos un dito “organizar é de anodinos e tristes, e nós somos moi creativos”. Coma se fosen conceptos antagónicos!!!

Para tomar decisións ou para organizar son necesarias a racionalidade e a análise científica.

O medo, as crencias relixiosas… non son racionais e forma parte da maioría das decisións que tomamos.

Seguro, posible e imposible, e dentro de posible moi probable ou pouco probable son contidos do currículo de primaria que moitxs adultxs non aplican para analizar.

O posible non ten por qué ser moi probable e esta confusión lévanos a crer que determinadas cousas non se poden organizar ou planificar. É moi frecuente entre xs docentes crer que no ensino non se pode planificar porque hai demasiadas variables.

Hai dous erros que cometemos frecuentemente ao tomar decisións ou ao organizar,

1. Temos que controlar todas as variables. Nunca imos ter tódalas variables controladas, é posible que en algún momento teñamos que improvisar, pero iso non debe levarnos a que a improvisación sexa o único recurso.
2. Dar a mesma categoría a todas as variables. Hai que saber priorizar. Unha variable pouco probable e de consecuencias leves non debe complicar o desenvolvemento da actividade que organizamos.

Autonomía

Non, non vou falar de Cataluña. Vou falar de autonomía en xeral.

Cremos –non pensamos- que somos autónomxs e tamén cremos que nos gusta ser autónomxs. Pois eu penso que as dúas hipóteses son falsas.

O que nos gusta é que todo esté moi regulamentado para despois cada quen cumprir as normas ou non, segundo conveña e sen responsabilidades.

Vou poñer un exemplo.

Son docente pero tiven unha paréntese no meu traballo de aula. Estiven no Ministerio de Educación y Ciencia traballando no proceso de elaboración e desenvolvemento dunha Lei.

Un dos obxectivos desa Lei era dotar aos Centros educativos de autonomía para a súa organización e xestión.

Os Equipos directivos e os Claustros empezaron a pedir que se pecharan moitas cousas que segundo eles estaban moi abertas, vou escoller unha, concretamente as condicións de promoción do alumnado dun ciclo a outro.

A Lei dicía que sería a Xunta de Avaliación a que tomaría a decisión de promoción ou non ao ciclo seguinte en función de que se considerara que, globalmente, @ alumnx conseguira os obxectivos xerais do ciclo.

Houbo solicitudes de que se concretaran as condicións e concretouse:

Con dúas suspensas pasa

Con máis de dúas había unhas condicións.

Cando volvín ás aulas a práctica era que se na Xunta de Avaliación se consideraba que @ alumnx debía promocionar, buscábamos a maneira de encaixalx nas condicións até o pundo de mirar qué materia se lle pode aprobar sen que sexa moi escandaloso.

Para isto se pedira a regulamentación? Pois si, porque se repite é porque non cumple as condicións que manda a Administración, non porque o decidira a Xunta de Avaliación.

O dito… O que me da a gana sen asumir responsabilidades.